Kümeler Kümesinin Oyunu

Kümeler Kümesinin Oyunu, Kostas Axelos'un 1967-70 yıllarında Avrupa'nın çeşitli üniversitelerinde konferanslarda sunduğu ve 1970'te kaleme aldığı çalışması. Türkçe çeviride metnin iki farklı İngilizce çevirisinden (Play as the System of Systems ve The Set's Game-Play of Sets) ve orijinalinden (Le Jeu de l'Ensemble des Ensembles) yararlandık.  

İki büyük düşünüre, Marx ve Heidegger’e referansla başlıyor Axelos: İnsanın dünya ile üretici/kurucu ilişkisi pekala bir oyun olabilir(di). Keza, varlığın unuttuğumuz özü de... Ve buradan yola çıkarak “insanın oyunları” kümesinin “dünyadaki oyunlar” kümesine karıştığı yerde, yani kümeler kümesinde can bulabilecek (potansiyel) oyunları görmeye, kurmaya ve dahası oynamaya davet ediyor okuru. Yabancılaşmaya ve metafiziğe düşmeden, düştüğümüz kadarından sıyrılma çabasıyla; oynayarak...

Karşımızdaki kolay bir metin değil. Hatta yer yer kapalı ve parçalı oyunlu. Fakat azıcık kulak verince en azından nasıl bir çağrıyla karşı karşıya olduğumuzu anlamak mümkün. Davete icabet etmek, oyunun doğası icabı, oyuncuların kararı.

Peki oyunun ve oyunların okurları ve failleri olarak bize düşen nedir? Bizim görevimiz, dünyanın oyununda diğer tüm oyunları ama en başta da dünyanın oyununu okumayı öğrenmeye dayanır. (Sadece okumayı değil; gerektiğinde kuralları alt üst ederek oynamayı da). Her soruna dair çoklu perspektiflerle (özne-nesne ikiliğinin ötesine geçen) deneyler yaparak. Mesele –söylenemez, adlandırılamaz, oynanamaz olan – dünyanın oyununa; onu indirgemeci, tektaraflı, emperyalist yöntemleriyle tükettiğini iddia eden küçük sistemlere tıkıştırmadan, sükunet ve hüzünle temas etmektir. Bizden dil ve düşünce oyunları, çalışma ve mücadele oyunları, aşk ve ölüm oyunları talep eden oyuna hazır olmalı. (Hayat yaşamaya değer ya da değmez değildir, zira mesele – yaşamak için bir sebep olsun ya da olmasın – onu yaşamak değil, onu oynamaktır).

Metnin tamamını şuradan okuyabilir veya aşağıdan pdf olarak indirebilirsiniz.